Fiaba raccontata da Teodoro Alfredo Ranieri, affabulatore cieco, ai bambini di Ferruzzano Saccuti. Morì di crepacuore il 3 agosto del 1955, dopo 10 mesi dalla partenza dei suoi nipotini per l’Australia; aveva 66 anni.
Era u tempu quandu San Petru stacía santijándu e ogni pilu si paría nu palu. Nescía d’a casa sulu i vaji i lavúra e pammi caccia i mali penzéri, si piacévanu assai i fímmani, e lavuráva d’a matína a sira, e marturijáva a carni.
Ndavía na soricéļļa, na brignóla i tridici, quattórdici anni, ch’era gurrúta cchjù d’u giustu. I quandu sórusa ndavía sparmulijátu, ntornu a so casa muschijávanu nu murrácchju i ferracchjúni e cu nu puntu i cchjù unu non s’a moticáva, tantu ca paría chjantátu. U pigghjáva cu bbonu, cu malu, ma era sempri ļļà comu nu palu i vigna. S’u dissi d’u patri, u virghijáu, si jettáu i supra d’u barcúni ncóļļu nu rináli i pisciázza, ma fu addinútuli. Avanti a porta e a frinésta ndavía nu mandrígghju e p’o sì e p’o no, misi líbbaru nu cani mandráricu ch’i denti comu nu cucutrígghju chi si potía njuttíri, cu tutta a mmerda, cu si mbicináva. San Petru fu nu pocu cchjù squetátu, ma quandu nescía i vaji i lavúra si votáva a sórusa ncóļļu e s’a portáva cu d’iļļu. Chíļļu mprastu i ferracchjúni i secutáva a luntanánza i na precáta e si facía nzinghi a sórusa, chi llebbricáva ch’i soi.
Quandu San Petru si ccorgía si pizzicáva i pedi, datu ca era a scarza.
Nu jornu perdíu a pacénzia posáu a sórusa ļļà nterra, fici na currenzáta e u cchjappáu, u ccozzáu e u laváu d’acqua e di lissía: si tiráu i capíļļi, si storcíu i jídita, si tiráu pugna nt’a panza e nu pocu cchjù sutta, si muzzicáu, comu nu cani rraggiátu, i ricchji.
U jornu quandu passávanu davanti a na supalúna cu na źona i roccágni cu na cúbula, a soru volía i cala pammi faci i so bisogni e iļļu a spettáva a pochji canni i distanza, doppu chi a raccumandáva i si sprícita.
Nu jornu fíciaru u stessu, ma mpena a posáu, vinni rrivándu na fímmana, chi si piacía assái, cummári Rachela. Si ndavía vidutu i cosci nu jornu a χjumára quandu ndebbi i pigghja nu jippúni c’a currénti s’u stacía levándu. Si arzáu a vesta fina e ngonágghji e ccjappáu u jippúni. A so carnasúmi era janca comu a nivi e i chiļļu jornu non s’a sperdíu cchjù.
“Cummári siti u cori meu!”.
“Cumpári vui stacíti santijándu e penzáti a sti cosi?”
“Cummári vi penzu notti e jornu!”.
“Cumpári vidíti ca perdíti u paradísu!”.
“Cummári u paradísu p’a mmia siti vui!”. E si ricordáva quandu a vidía passári, torcéndu u culu, comu na scecca quandu si ncúgnanu na vastunáta, e chi minni chi si ballarijávanu.
“Cumpári mi piacíti puru vui, dicitansíļļu i pátruma ca mi volíti ca è prontu i mi manda u massáru Brunu, u Cacarijátu”.
Non avía finútu i parra ca Santu Petru si jettáu e cuminciáu m’a mbrázza, m’a musuníja tutta, m’a basa, i si ngraminíja i minni ch’eranu randi comu nu pani, prima i diveni súzzumu e mi spansa. Nta chíļļu mentri, mpena sórusa rriváu arretu a supála, vitti u cotráru, chi ndavéndu capisciútu a sonata i ll’attri voti, si ndavía ppostátu. Mpéna si víttaru senza parrári si llanzáru una nt’e vrazza i ll’attru. Si ccarizzáru, si llisciáru, si basáru e rrestáru mbiļļáti pa nu pezzu comu ddu rdeļļi; si ncaluráru boni boni, si rripáru arretu a χjalóna i na vrivára c’u pedáli grossu e fíciaru chiļļu chi non ndavévanu i fannu. Ntantu San Petru, russu comu na paparína, pigghjáu mbrázza a cummári Rachéla e si parzi leggia comu na zzíppula, e a ppojáu supra a na rocca a scifulatúri, chjina i toppi e si stacía scumbogghjándu a saiétta, doppu ca iļļu si ndavía aprútu a brachéra, quandu ntísaru nu scalafásciu; era nu sceccu chi rragghjáva e strascinava, ch’i vavi chi si nescévanu d’a vucca, u so patrúni chi cercava nommi si sarta ncoļļu a na scecca nsartu chi masticáva e chi u so patrúni tantáva m’a tocca.
San Petru e cummári Rachéla fíciaru in tempu i si árzanu e mi si rrípanu rretu na rocca. Nta ļļu mentri u sceccu si fujíu d’u patrúni, chjicáu e ncavarcáu a scecca a undi prima eranu iļļi. Cummári Rachela si giustáu i capíļļi e si ppuntáu nu ferréttu chi si stava cadéndu e Santu Petru χjastimándu a Maχammétta chjamáu a sórusa chi rriváu tutta rrussicáta.
“E chi si volía!!”
“Bonu, bonu, si volía tempu”.
Tutti i tri si ndi jiru a casa e p’a strata nuļļu parráu.
Passáu tempu e San Petru sentía a sorusa sempri cchjù pisári quandu a leváva ncóļļu ma non pensáva a mali, ma pensava a cummári Rachela, chi appressu sira i chiļļu jornu si fici zzita c’u massáru Brunu u Cacarijátu e nta nu misi furu zziti e maritáti. San Petru si marojáu tantu chi non vorzi sapíri cchjù i fímmani e tri o quattru voti o jornu si nginocchjáva, si pistáva u pettu comu nu tambúru e pregáva, pregáva e ogni domínica njuttía partículi.
Ļļu ferracchjúni chi volía a sórusa, non s’a movía i sutta a casa e iļļu si lliparáva sempri i cchjù. Sórusa, chi leváva ncoļļu, pisáva ogni jornu i cchjù e nu jornu cuminciáu i si cumpári a panza. San Petru a pigghjáu ncoļļu e a leváu ļļ’o médicu chi si dissi ch’era grávita.
Rrestáu mbisiccátu p’a malanóva e u pigghjáu vertícina e ccatti siccu ļļà ntérra. Si risbigghjáu doppu na ura e si vitti supra na scala cu stacévanu levándu a casa. Cercáu i junta, ma u tínnaru. A casa trováu u patri i ļļu ferracchjúni c’u ndavía gabbátu, chi ndavía venútu i cumbína u matrimóniju. Nta quattru e quattr’óttu fíciaru a cumpromísa, si ccattáru quattru pézzula, na para i scírpiti e i maritáru. I San Petru si riventáru i spaļļi e i chiļļu jornu mpoi, potti pregári comu vorzi senza i si zzargaríja e senza i si múzzica i mani p’a rraggia.
Orlando Sculli